زرشک سیاه چیست و چه تفاوتی با زرشک معمولی دارد؟
استفاده از بعضی میوهها یا گیاهان برای کمک به درمان بعضی از بیماریها، در کنار درمانهای پزشکی و علمی، در تمام دنیا مرسوم است. اما این کار نیاز به شناخت میوهها و گیاهان مختلف، خواص آنها و تاثیرشان بر بدن انسان دارد. زرشک سیاه یکی از میوههای مفید و پرخاصیت موجود در طبیعت است که میتواند مکمل خوبی برای درمان بسیاری از بیماریها باشد. اکنون قصد داریم درباره این میوه و خواص و ویژگیهای آن با شما صحبت کنیم. برای شناخت این میوه کمتر شناخته شده اما پرفایده با ما تا انتها همراه باشید.
زرشک سیاه چیست؟
زرشک سیاه یک نوع میوه است که از درخت زرشک سیاه (Aronia melanocarpa) میآید. این درخت بومی شمال آمریکا است و اکنون در بسیاری از نقاط جهان کشت میشود. درخت زرشک سیاه میوههای کوچک، گرد و تیره رنگ دارد. این میوه که در فارسی به آن زرشک کوهی نیز گفته میشود، دربین گیاهان خودرو و ارگانیک قرار دارد و از خواص و فواید زیادی بهره میبرد. طعم آن ترش و شیرین بوده و در انواع غذاها و دسرها مورد استفاده قرار میگیرد. زرشک سیاه دانه دارد و بههمین دلیل بعضی به آن زرشک سیاه دانهدار نیز میگویند.
خواص زرشک سیاه و فواید آن برای بدن
زرشک سیاه بهدلیل خواص متعدد، یک اکسیر طبیعی و ارگانیک محسوب میشود. این میوه منبع خوبی از ویتامین c، ویتامین k، آنتی اکسیدانها و فیبر است. بنابراین میتواند بسیاری از مواد معدنی و ویتامینهای مورد نیاز بدن انسان را تامین کند. بعضی از فواید زرشک کوهی برای سلامتی انسان عبارتند از:
تقویت سیستم ایمنیزرشک سیاه منبع خوبی از ویتامین C است که یک ویتامین ضروری در حفظ سلامت بدن محسوب میشود. ویتامین C به تقویت سیستم ایمنی بدن کمک میکند و میتواند به محافظت از بدن در برابر بیماریها کمک کند.
کاهش التهابزرشک دانهدار منبع خوبی از آنتی اکسیدانهایی است که میتوانند به کاهش التهاب در بدن کمک کند. التهاب یک عامل خطر برای بسیاری از بیماریها مانند بیماریهای قلبی، سرطان و دیابت است.
بهبود سلامت قلباین میوه میتواند به بهبود سلامت قلب کمک کند. این میوه در کاهش کلسترول بد (LDL) و افزایش کلسترول خوب (HDL) نقش موثری بازی میکند. همچنین در کاهش فشار خون و کاهش خطر لخته شدن خون تاثیر بسیار زیادی دارد.
کاهش خطر ابتلا به سرطانزرشک سیاه بهدلیل برخورداری از آنتی اکسیدانها در کاهش خطر ابتلا به سرطان بسیار موثر است. چرا که آنتی اکسیدانها میتوانند به محافظت از سلولها در برابر آسیب رادیکالهای آزاد، که از عوامل اصلی ابتلا به سرطانهای مختلف است، آزاد کمک کنند.
بهبود سلامت چشمآنتی اکسیدانهای موجود در زرشک سیاه همچنین میتواند به بهبود سلامت چشم کمک شایانی داشته باشند. این آنتی اکسیدانها با محافظت از چشمها در برابر آسیب رادیکالهای آزاد که عامل ابتلا به بیماریهای چشمی مانند دژنراسیون ماکولا هستند، در حفظ سلامت چشمها موثرند.
نکته مهم اینکه، زرشک سیاه را میتوان به صورت تازه، خشک شده یا به صورت مکمل مصرف کرد. این میوه یک افزودنی سالم و خوشمزه به رژیم غذایی است.
مصارف غذایی زرشک سیاه
استفاده از زرشک قرمز در بین ما چنان جا افتاده و پذیرفته شده است که هیچگاه از خود نمیپرسیم از زرشک قرمز کجا استفاده کنیم. اما ممکن یکی از مشکلات استفاده از زرشک سیاه، نوع مصرف و چگونگی مصرف آن باشد. در اینجا چند نمونه از مصارف غذایی زرشک سیاه را برای شما ذکر کردهایم:
آب میوهزرشک سیاه را میتوان به صورت تازه برای تهیه آب میوه استفاده کرد. آب میوه زرشک سیاه یک نوشیدنی خوشمزه و سالم است که محبوبیت بالایی دارد. از آب زرشک کوهی در تهیه آب میوههای ترکیبی نیز استفاده میشود.
مربامربای زرشک کوهی یکی از لذیذترین مرباهای موجود در دنیا است. این مربا بهدلیل طعم ترش و شیرین، اغلی ذائقهها را راضی میکند. از مربای زرشک کوهی در تهیه شیرینیها و کیکها نیز استفاده میشود.
ژله و دسربا آب یا میوه زرشک کوهی میتوان ژلهها یا دسرهای لذیذی تهیه کرد. از آنجا که رنگ این میوه و طبعا رنگ آب آن نیز بسیار خاص است، ژله و دسرهای آن ظاهر متفاوت و هوسانگیزی نیز خواهند داشت.
غذاهای اصلیزرشک سیاه را میتوان در غذاهای مختلف مانند سوپ، خورش و سالاد استفاده کرد. زرشک سیاه طعم ترش و شیرینی دارد که میتواند به بهبود طعم غذاها کمک کند. بعضی از غذاها مانند خورش خلال کرمانشاهی نیز با زرشک سیاه تکمیل میشوند.
خورش خلال کرمانشاهی یکی از خورشهای اصیل و مجلسی ایرانی است که با خلال بادام، گوشت گوسفندی، زعفران فراوان، گلاب، لیموعمانی، روغن کرمانشاهی و ادویههایی مانند هل و دارچین تهیه میشود. زرشک سیاه بهعنوان چاشنی اصلی این غذا نقش مهمی در طعم آن دارد.
در ادامه ممکن است برای شما سوال شود که زرشک سیاه را چگونه باید در غذاها یا دسرها استفاده کرد. در اینجا چند نکته برای استفاده از زرشک سیاه در آشپزی را برای شما اضافه کردهایم تا بتوانید نهایت استفاده را از این میوه داشته باشید:
- زرشک کوهی را میتوان به صورت تازه، خشک شده یا یخ زده استفاده کرد.
- زرشک کوهی را میتوان به صورت کامل یا خرد شده استفاده کرد.
- زرشک کوهی را میتوان به صورت خام یا پخته شده استفاده کرد.
بنابراین زرشک سیاه یک میوه همه کاره است که میتوان از آن در انواع غذاها و نوشیدنیها استفاده کرد. این میوه یک افزودنی سالم و خوشمزه به رژیم غذایی است که میتواند به بهبود سلامت کلی شما کمک کند. همچنین زرشک دانهدار بهصورت مکمل نیز عرضه میشود. مکملهای آن بهصورت قرص، کپسول یا عصاره مایع در بازار موجود هستند.
تفاوت زرشک سیاه و زرشک قرمز یا زرشک معمولی
زرشک سیاه و زرشک قرمز هر دو از گیاهان خانواده Berberidaceae هستند. زرشک سیاه (Aronia melanocarpa) بومی شمال آمریکا و زرشک قرمز (Berberis vulgaris) بومی آسیا و اروپا است. تفاوتهای اصلی بین زرشک سیاه و قرمز عبارتند از:
رنگزرشک قرمز دارای میوههای قرمز تیره یا نارنجی رنگ است اما زرشک کوهی رنگ سیاه و بسیار تیره دارد.
طعمزرشک قرمز طعم ترشتر و تندتری نسبت به زرشک سیاه دارد.
کاربردزرشک سیاه اغلب در آب میوهها، مرباها، دسرها، شیرینیها و ژلهها استفاده میشود، در حالی که زرشک قرمز اغلب در غذاهای ایرانی مورد استفاده قرار میگیرد.
خواصزرشک قرمز نیز مانند منبع خوبی از ویتامین C و آنتی اکسیدانها است اما حاوی فیبر و ویتامین k نیست.
در نهایت، بهترین راه برای انتخاب بین زرشک سیاه و قرمز، ترجیح شخصی شما است. اگر به دنبال میوهای با طعم ترش و شیرین هستید، زرشک سیاه انتخاب خوبی است. اگر به دنبال میوهای با طعم ترشتر و تندتر هستید، زرشک قرمز انتخاب مناسبتری خواهد بود.
سخن پایانی
زرشک سیاه یک افزودنی سالم و خوشمزه است که فواید و خواص متعددی دارد و اضافه کردن آن به رژیم غذایی مزایای متعددی همراه دارد. درواقع میوه سالم و خوشمزه، ضمن متفاوت ساختن طعم غذاها و دسرهای شما، میتواند به بهبود سلامت کلی شما نیز کمک کند. اما توصیه میکنیم که اگر به بیماری خاصی مبتلا هستید، قبل از مصرف زرشک سیاه با پزشک خود مشورت کنید.